Przelewy bankowe to elementy, które wykorzystujemy codziennie do różnorodnych transakcji np. wysyłania pieniędzy znajomym, płacenia rachunków czy odbierania wynagrodzenia. Często jednak nie wiemy, jak tak właściwie działają i jak funkcjonują. W tym tekście przedstawiamy wszystkie najważniejsze informacje o przelewach bankowych i staramy się dokładnie wytłumaczyć ich funkcjonowanie.
Czym są przelewy bankowe?
Przelewy bankowe to przekazy pieniężne z jednego konta w banku na drugie konto w innym banku. Mogą być wykonywane nie tylko między dwoma różnymi bankami, ale również w obrębie jednego banku. Mogą być też wysyłane w różnych walutach, a także za granicę do innych krajów europejskich czy nawet do krajów na innych kontynentach.
Aby z nich korzystać, musimy mieć własne konto bankowe, a także konto bankowe odbiorcy i konkretną sumę, którą chcemy przesłać. W Polsce najpopularniejszym typem przelewów jest przelew Elixir. Jest to standardowy przelew, który dochodzi do konta odbiorcy w ciągu 1–2 dni, a także zazwyczaj jest darmowy.
Jak działają w praktyce?
Przelewy bankowe w praktyce składają się z kilku elementów i podróżują nieco krętą drogą. Mówiąc o podstawowym sposobie przerywania pieniędzy poprzez Eliksir, jaki najczęściej wybieramy do przelewów za rachunki czy do znajomych, składa się on z 5 kroków.
Pierwszym podstawowym krokiem przelewu Eliksir jest stworzenie go w naszej bankowości. Możemy zrobić to samodzielnie w bankowości mobilnej lub elektronicznej albo udać się osobiście do placówki bankowej. W przelewie podajemy dane odbiorcy takie jak numer konta, tytuł, a także dane posiadacza rachunku na który chcemy przelać pieniądze. Podajemy również kwotę i wybieramy rodzaj przelewu. Drugim krokiem jest wysłanie przelewu. Jest on realizowany przy najbliższej sesji wychodzącej z banku, których jest przeważnie dwie lub trzy dziennie. Trzeci krok to trafienie naszego przelewu do ogólnego systemu Elixir, a czwarty to kolejna wędrówka z systemu centralnego do banku odbiorcy. Każdy bank ma również dwie lub trzy sesje przychodzące. Ostatnim krokiem i elementem podróży jest zaksięgowanie się pieniędzy na koncie odbiorcy, co dzieje się przeważnie krótko po wpłynięciu pieniędzy do banku z systemu centralnego Elixir.
Elixir, Express Elixir, Sorbnet, Swift, SEPA
Mówiąc o przelewach bankowych, mamy zazwyczaj do wyboru kilka opcji. Pierwszy podstawowy i najczęściej wykorzystywany Eliksir znamy już z opisu powyżej. Jego szybszą wersją jest Expres Elixir, czyli przelew natychmiastowy. Jest to przelew, który wysyłany jest bezpośrednio z naszego konta na konto odbiorcy bez oczekiwania na sesje wychodzące, przychodzące czy księgowanie. Przelew ten dociera do odbiorcy najczęściej w ciągu kilku minut. Ważne jest jednak, aby bank odbiorcy uczestniczył w tym systemie rozliczeniowym.
Do wyboru mamy również przelewy typu Sorbnet. Jest to typ przelewów do realizowania przekazów wysokokosztowych. System Sorbnet został zaprojektowany przez NBP i służy do przekazywania pieniędzy w czasie rzeczywistym. Działa on jednak w godzinach działalności banków, a jeśli pieniądze wyślemy po godzinie 15.00, dotrze on do adresata następnego dnia. Ogólnie realizowany jest w ciągu godziny od złożenia zamówienia. Co warto wiedzieć, sumy powyżej miliona złotych obowiązkowo wysyłane są właśnie takim przelewem. Przelewy te działają jedynie w dni robocze, a ich koszt to ok. kilkanaście złotych.
Jednym z najrzadziej wybieranych typów przelewów są przelewy SEPA. Funkcjonują one w jednolitym w obszarze płatności euro, czyli we wszystkich państwach należących do Unii Europejskiej i kilku uczestniczących w tym programie państw. Transakcje wykonywana są w walucie euro, a także docierają do odbiorcy w ciągu jednego – trzech dni roboczych.
Ostatnim typem przelewów z jakich możemy skorzystać, są przelewy SWIFT. Są to przelewy, które umożliwiają przesłanie pieniędzy w niemal dowolne miejsce na świecie. Obsługiwane są w różnej walutach, a czas przesyłu pieniędzy to kilka dni. Ciekawą kwestią jest tutaj wybór opłat dotyczących danego przelewu. Możemy zadecydować czy opłaty ponosimy my, odbiorca czy płacimy wspólnie.
O czym warto pamiętać?
Przelewy to wbrew pozorom skomplikowane procedury z którymi często mamy problemy. O czym zatem pamiętać, aby wszystkie przelewy wykonywać szybko, bezproblemowo i komfortowo?
Przede wszystkim powinniśmy przygotować przed wysłaniem przelewu wszystkie precyzyjnie dane, które będziemy w nim wykorzystywali. Najważniejszy jest numer konta bankowego na które prześlemy pieniądze. Wpisując błędnie inne dane czy tytuł przelewu, prawdopodobnie dotrze on do adresata, choć może rodzić to pewne problemy, a nawet wstrzymać przelew. Dzieje się tak zwłaszcza przy dużych sumach, które mogą powodować obawy o pranie brudnych pieniędzy. Zawsze przed wysłaniem przelewu powinniśmy sprawdzić i potwierdzić jego poprawność, a także wszystkie informacje, jakie wprowadziliśmy.
Jeśli wysłaliśmy przelew pod nieprawidłowy numer rachunku, możemy jeszcze spróbować go zatrzymać. Jeśli przelew został wysłany w normalnym tradycyjnym przelewie Elixir, mamy tyle czasu, ile pozostało do najbliższej sesji wychodzącej. W tym okresie pieniądze przechowywane są przez nasz bank i dopiero w godzinie sesji wychodzącej opuszczają go i trafiają do centralnego systemu Elixir. Możemy w tym czasie zadzwonić do bank lub samodzielnie odwołać przelew w placówce bankowej albo w bankowości elektronicznej, choć tę ostatnią opcję banki udostępniają według uznania.
Jeśli na nasze konto bankowe otrzymamy przelew, który jest pomyłką, a pieniądze nie należą do nas, powinniśmy zwrócić je do nadawcy, informując o tym uprzednio bank. Zatrzymanie ich będzie przestępstwem – zwykłą kradzieżą.
Jeśli wykonujemy dużo przelewów bankowych i aktywnie korzystamy z tego elementu bankowości, zakładając konto, warto wybrać takie, które oferuje nielimitowane przelewy Elixir lub przelewy ekspresowe. Dzięki temu będziemy mogli korzystać z nich komfortowo i bez płacenia za każdy z nich.
Przelew bankowy możemy również wysłać na poczcie lub w dowolnym banku, jeśli nawet nie jesteśmy klientami danej placówki. Będziemy musieli podać jednak nasze dane osobowe i uiścić opłatę – najczęściej jest to kilka lub kilkanaście złotych.
